Wat horen en lezen we veel over het woord 'achterstanden'. En gelukkig is daar nu die pot met geld voor de scholen om die 'achterstanden' weg te werken. We steken met z'n allen de handen uit de mouwen om alle ellende op te lossen maar hoe weet je dat je de 'goede' dingen doet?
Laat ik eens stil staan bij een paar voorbeelden......
Veel werk te doen in de brugklas
Hij ziet er nog echt uit als een brugpieper ook al zit hij al een half jaar op de HAVO. De spanning thuis loop inmiddels aardig op omdat hij het niet voor elkaar krijgt met zijn huiswerk. Zijn ouders denken dat hij er met de pet naar gooit en vinden dat hij meer en vaker huiswerk moet maken.
Met zijn moeder op de achtergrond maken we een analyse van hoe hij zijn schooltijd aanpakt en wat de resultaten zijn.
Hij weet nu precies wat voor hem de beste leeraanpak is voor ieder vak. Hij heeft een planningsschema gemaakt wat aansluit bij wie hij is en hij begrijpt wat zijn sterke en zwakke punten zijn.
Moeder is verbaasd over de aanpak op maat en ziet hoe hij heel anders leert dan zij denkt. Stel je voor dat hij steeds meer en langer huiswerk moet maken, zonder goede resultaten. Wat gebeurt er dan met zijn motivatie?
Het slagveld in HAVO/VWO 2
Hij is de zoveelste tiener in dit schooljaar. Fluitend door de basisschool en de brugklas en dan vastlopen in het 2e jaar. Hij is wanhopig en heeft geen idee hoe al die onvoldoendes op te halen.
We onderzoeken hoe hij tot dusverre het leren heeft aangepakt en wat hij kan doen om lesstof op meerdere manieren in zijn geheugen te houden en ook weer te reproduceren voor toetsen.
Hij ontdekt onder andere dat leren óók doorzetten is, dat je je tijd goed moet indelen en je aandacht voor langere tijd ergens op moet
focussen.
De aanpak levert resultaat op en dit is te merken aan zijn cijfers. Hij is blij te merken dat hij wel degelijk in staat is om te leren. Hij weet nu dat hij er voor moet werken.
Stel je voor dat hij
alleen bijles krijgt en niet ontdekt wat er nodig is om lesstof te verwerken om goede cijfers te halen?
Motivatie op nul
Hij ziet het niet meer zitten en wil kappen met school. Bij nader inzien blijkt dat hij alleen baalt van een aantal vakken waar hij maar geen voldoende voor kan halen. Tot op de bodem onderzoeken we zijn motivatie en alles wat daarmee te maken heeft.
Hij komt erachter dat hij niet weet hoe hij het aan moet pakken met de lastige vakken en daarom afhaakt.
Wanneer we een plan maken hoe en vooral wie hij om hulp kan vragen, klaart hij zichtbaar op. Hij wil het nog wel een poosje proberen en voelt zich veel meer gemotiveerd.
Stel je voor dat hij niet ontdekt waar zijn demotivatie vandaan komt en met hangen en wurgen meer van hetzelfde moet doen?
Toetsen/examens
Elke toets valt ze bijna flauw van de spanning. Nu het examen nadert, krijgt ze al klamme handen bij de gedachte alleen. We laten het leren even helemaal los en gaan aan de slag met haar faalangst. Ze heeft immers al die jaren bewezen dat ze voor iedere toets voldoendes haalt.
Ze krijgt inzicht in haar manier van doen om bij zichzelf spanning op te roepen, maar vooral ontdekt ze wat ze kan doen om haar faalangst hanteerbaar te maken.
Binnen drie sessies heeft ze voldoende vertrouwen om de examens aan te gaan. Ze weet dat ze voldoende tools in huis heeft om het monster faalangst in de ogen te kijken en aan te gaan.
Stel je voor dat ze nog meer oefent en zo gespannen raakt dat ze zichzelf nog meer overstuur en gespannen maakt?
Moeten leerlingen meer bijles hebben?
Uit bovenstaande voorbeelden blijkt steeds weer dat meer van hetzelfde nog geen oplossing is. Wanneer een leerling niet begrijpt hoe hij het leren aan kan pakken of bijvoorbeeld last heeft van faalangst dan komt de goedbedoelde bijles niet binnen.
Veel leerlingen krijgen de 'diagnose' concentratieprobleem of motivatieprobleem. In beide gevallen is er altijd een achterliggende oorzaak, zoals nog niet goed weten hoe iets aan te pakken.
De luiken moeten open
Pas als een leerling open staat voor het opnemen van lesstof is bijles nuttig. Bovendien valt het ook dan pas in goede aarde. Wij hebben als volwassenen de plicht verder te kijken dan een achterstand en vooral naar wat een leerling nodig heeft. Direct beginnen met bijlessen, summerschools en nog meer inhoud zou de plank wel eens mis kunnen slaan. Met risico op nog minder zelfvertrouwen en demotivatie terwijl elk kind primair wil leren.
Wat nu?
Hoe mooi zou het zijn als we eerst gaan ontdekken hoe een leerling erbij staat.
Gewoon een soort nulmeting. Van de leerling zelf en niet alleen van zijn leerlijn.
En dan samen ontdekken wat er nodig is om de luiken open te krijgen. Op welke manier leer je? Hoe zit het met je concentratie, je zelfvertrouwen, je motivatie, je strategie van leren en je manier van plannen?
Wanneer het kind inzicht heeft in zijn persoonlijke manier van leren, is het tijd voor de inhoud. Eerst de voorwaarden op orde en dan de inhoud. Dan komt het binnen en beklijft het. Kom dan maar op met de bijlessen en de summerschools.
De leerlingen zullen ervan smullen. Dan pas……
Reactie schrijven